Grond/water-warmtepomp – werking, voordelen en financiering

Installateur vinden

De aarde is een enorme en haast onuitputtelijke bron van warmte. Vanaf een bepaalde diepte heeft de bodem een basistemperatuur van ongeveer 10 graden Celsius. In vergelijking met de omgevingslucht is deze temperatuur constant. Bijgevolg kunnen grond/water-warmtepompen zelfs onder een bevroren grondoppervlak efficiënt blijven werken, omdat het verschil tussen de warmtebron en de aanvoertemperatuur relatief klein is, zelfs in de winter. 

Hoe werkt een grond/water-warmtepomp?

Een grond/water-warmtepomp werkt op net dezelfde manier als alle andere warmtepompen. De pomp haalt thermische energie uit de omgeving, in dit geval de bodem, en brengt die over op een koelvloeistof, die volop warmte kan opnemen en afgeven. Die vloeistof verdampt en wordt door een compressor samengeperst. Daarbij verhoogt niet alleen de druk van de damp, maar stijgt ook de temperatuur. Een warmtewisselaar (condensor) neemt die warmte op en geeft ze door aan het verwarmingssysteem. Wil je graag weten hoe dit precies in zijn werk gaat? Klik door naar Hoe werkt een grond/water-warmtepomp?.

In principe kan een grond/water-warmtepomp geothermische warmte op twee manieren uit de bodem halen: met geothermische collectoren die vlak onder het grondoppervlak liggen, of met geothermische sondes die tot 100 meter diep in de bodem gaan. Laat ons eens naar beide methodes kijken.

Geothermische collectoren worden onder de grond gelegd

Om de geothermische warmte aan de bodem te onttrekken, wordt onder de vorstgrens horizontaal een kronkelend leidingsysteem gelegd. De leidingen liggen 1 tot 2 meter onder het grondoppervlak. Door de leidingen loopt een vorstbestendige koelvloeistof, die de thermische energie opneemt en naar de warmtewisselaar voert. Hoe groot de collectoren moeten zijn, hangt onder meer af van hoeveel warmte nodig is in het gebouw in kwestie. Doorgaans is dat 1,5 tot 2 keer de oppervlakte die je wilt verwarmen. Geothermische collectoren halen thermische energie uit de bodem net onder het grondoppervlak. Die energie komt van de zon en regenwater. Voor het rendement van de collectoren is het dan ook belangrijk hoe de grond erbij ligt. De leidingen mogen bijvoorbeeld niet onder een laag asfalt liggen en er mag niet op worden gebouwd. Waar je allemaal op moet letten bij het plaatsen van geothermische collectoren, dat lees je in Geothermische collectoren voor grond/water-warmtepompen.

Grond/water-warmtepomp

[1] Vitocal grond/water-warmtepomp
[2] Warmwaterboiler
[3] Cv-waterbuffervat

Geothermische sondes halen warmte uit diepere grondlagen

Een alternatief voor geothermische collectoren zijn sondes. Nadat er gaten zijn geboord in de grond, worden de geothermische sondes er verticaal of schuin in geplaatst. Die sondes bevatten ook een koelvloeistof, die de geothermische warmte op een diepte van 40 tot 100 meter opneemt en naar een warmtewisselaar voert. Vanaf een diepte van ongeveer 10 meter blijft de grondtemperatuur het hele jaar door constant. Geothermische sondes zijn dus ook bij heel lage buitentemperaturen efficiënt. Ze nemen bovendien minder plaats in dan geothermische collectoren en je kunt ze in de zomer ook gebruiken om te koelen. Hoe diep de boorgaten gaan, hangt ook af van de warmtebehoefte van het gebouw dat je wilt verwarmen en van het thermische geleidingsvermogen van de bodem. Omdat een boorgat tot 100 meter diep verschillende grondwaterhoudende lagen doordringt, moet je voor het boren doorgaans een vergunning hebben.

Warmte uit de bodem (sonde)

[1] Vitocal warmtepomp
[2] Warmwaterboiler
[3] Cv-waterbuffervat

Voordelen van een grond/water-warmtepomp

Er zijn veel manieren om het nuttige aan het aangename te koppelen. Eén daarvan is een grond/water-warmtepomp gebruiken. Een grond/water-warmtepomp is een efficiënte manier van verwarmen, omdat die gebruik maakt van geothermische energie. Geothermische energie is de thermische energie die onder het aardoppervlak zit en als warmtebron voor een grond/water-warmtepomp kan dienen. Voor een grond/water-warmtepomp kun je niet alleen aantrekkelijke overheidssubsidies krijgen, er zijn nog tal van andere voordelen aan verbonden. Die kunnen we grofweg opdelen in ecologische en economische voordelen:

Een van de belangrijkste voordelen van een grond/water-warmtepomp is dat de warmtebron gratis is. De enige energie die je moet aankopen, is de stroom voor de compressor. In het ideale geval heb je ook zonnepanelen waarmee je zonne-energie kunt omzetten in elektriciteit. Warmte uit de omgeving is een onuitputtelijke grondstof waarvan de prijs onafhankelijk is van economische en politieke schommelingen. Wie een warmtepomp heeft, wordt dus heel wat minder afhankelijk van de traditionele energieleveranciers. Een grond/water-warmtepomp is zuinig en kun je zowel monovalent als bivalent gebruiken. Dat betekent dat in je verwarmingssysteem één of twee (verschillende) warmtesystemen zorgen voor de verwarming en/of het water voor huishoudelijk gebruik.

Wie investeert in een grond/water-warmtepomp, investeert ook in de toekomst. Geothermische collectoren en sondes gaan namelijk heel lang mee. De units zijn bijzonder onderhoudsvriendelijk, aangezien ze maar enkele bewegende onderdelen bevatten. De planning en plaatsing van het systeem gebeuren meestal door een erkend installateur, zodat je vanaf het begin zeker bent dat je warmtepomp goed en veilig werkt.

In de warme zomermaanden kun je de grond/water-warmtepomp ook gebruiken om te koelen en warmte op te slaan. De warmte van de kamer wordt via de vloerverwarming afgevoerd naar het systeem van de geothermische sondes. De bodem slaat die warmte op, zodat die voor een volgende verwarmingsperiode kan worden gebruikt. Bij dit systeem worden alleen de circulatiepomp en het regelmechanisme gebruikt. Natuurlijke koeling is dan ook een energiebesparende en voordelige manier om gebouwen te koelen. Hoe dat precies in zijn werk gaat, lees je in Natuurlijke en actieve koeling.

Naast de economische voordelen zijn er ook tal van ecologische redenen om te kiezen voor een grond/water-warmtepomp. De energie die je nodig hebt om je woning te verwarmen, is namelijk klimaatvriendelijk en bevindt zich bovendien recht onder je voeten. Je energie hoeft dus geen lange en CO₂-intensieve weg meer af te leggen. Bij geothermische energie wordt bovendien heel wat minder schadelijk CO₂ uitgestoten. In vergelijking met een verwarmingssysteem op gas of olie bereikt tot 90% minder rookgas de ozonlaag.

Een grond/water-warmtepomp gebruiken heeft naast de voordelen die we al noemden nog een positief effect: volgens experts kunnen warmtepompen een grote rol spelen bij het behalen van de klimaatdoelstellingen. Het sleutelwoord daarbij is sectorkoppeling: een intelligente fusie van de elektriciteits- en verwarmingsmarkten. Deze visie steunt op het feit dat het aandeel schone elektriciteit steeds groter wordt. Fotovoltaïsche panelen en windmolens produceren al zoveel stroom dat we ze soms tijdelijk moeten stilleggen om het elektriciteitsnet niet te overbelasten. Veel experts proberen manieren te vinden om dit energieoverschot te gebruiken met behulp van warmtepompen.

Een grond/water-warmtepomp van Viessmann biedt tal van voordelen. De belangrijkste zijn:

  • Gratis warmtebron op elk moment van de dag
  • Efficiënte werking dankzij de constante hoge temperatuur, zelfs in de winter
  • Ideaal systeem om in de zomer op een natuurlijke manier te koelen
  • Minder CO₂-uitstoot
  • Aantrekkelijke overheidssubsidies

Grond/water-warmtepompen voor bedrijven en overheden

Grond/water-warmtepompen gebruiken de bodem als belangrijkste energiebron. Dat doen ze met geothermische collectoren of geothermische sondes, die in de grond worden geplaatst om er warmte uit te halen. De grond/water-warmtepompen voor bedrijven en overheden zijn ecologisch verantwoord en drukken de kosten voor verwarming en warm water aanzienlijk.

 

Vitocal 300-G

Vitocal 350-G

Nominaal thermisch vermogen

Eentraps: 21,2 tot 42,8 kW; tweetraps: 42,4 tot 85,6 kW,

20,5 tot 84,6 kW

Toepassingen

Flatgebouwen, handelszaken, overheden, nieuwbouw- en renovatieprojecten

Open en halfopen bebouwingen, flatgebouwen, handelszaken, overheden, nieuwbouw- en renovatieprojecten